Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma Nedir? | Yaklaşırken Kaçmak Bağlanma Örüntüsü

“Yakınlık istiyorum ama çok yaklaşınca boğuluyorum.”

“Sevilmeyi çok arzuluyorum ama biri beni sevmeye çalıştığında hemen geri çekiliyorum.”

Eğer bu iki duygu aynı anda sende yankılanıyorsa, büyük ihtimalle kaygılı-kaçıngan bağlanma stiline sahipsin. Bu çelişkili bağlanma örüntüsü, kişinin hem yakınlığa özlem duymasına hem de yakınlıktan kaçmasına neden olur.

 Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma Stili Nedir?

Kaygılı-kaçıngan bağlanma, bağ kurma ihtiyacı ile bu bağın getirdiği duygusal riskten kaçınma eğiliminin aynı anda yaşandığı bir bağlanma stilidir.

Bu bağlanma biçiminde kişi:

Sevilmek, bağ kurmak ve görülmek ister.

Ancak aynı zamanda bu yakınlığı tehdit, kaybetme riski ya da aşırı duygusal yük olarak algılar.

Sonuç:

Yakınlık arttıkça kaygı yükselir, kişi geri çekilir. Ancak uzaklaştığında da terk edilme korkusu devreye girer. Bu döngü, ilişkilerde hem bireyin hem de karşısındakinin yıpranmasına neden olabilir.

Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma Nereden Kaynaklanır?

Bu bağlanma örüntüsü genellikle çelişkili ve kaotik çocukluk deneyimleri sonucunda gelişir:

Duygusal ihmal ve tutarsız ilgi

Sevgi ile şiddetin iç içe geçtiği ilişkiler

Ebeveynin bazen çok yakın, bazen tamamen uzak olması

Travmatik yaşam olayları ve güvensiz aile ortamı

Bu ortamda büyüyen çocuk şu inancı geliştirir:

 “Yakınlık hem ihtiyaç hem de tehdit.”

Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma Belirtileri Nelerdir?

Bu bağlanma stiline sahip bireylerde sıklıkla şu belirtiler görülür:

İlişkide hem yapışma hem de uzaklaşma davranışları

Yakınlık kurulduğunda “çok fazla oldum” hissi

Sevildiğinde huzur yerine tedirginlik yaşama

İlişkiyi sabote etme veya aşırı sorgulama

Birine hızla bağlanıp sonra ondan hızla uzaklaşma

İçsel çatışmalar: “Yakın olmak istiyorum ama buna dayanamıyorum.”

Bu kişiler çoğunlukla kararsız, tutarsız ve kendi içinde çelişkili hisseder. Dışarıdan bakıldığında ise “ne istediğini bilmiyor” gibi görünebilirler.

Kaygılı-Kaçıngan Bağlanma ile Nasıl Baş Edilir?

İyi haber şu: Bu bağlanma örüntüsü değiştirilebilir. Atılacak bazı adımlar, bu karmaşık döngüyü fark etmek ve dönüştürmek için çok kıymetlidir:

Bağlanma stilini fark etmek: İçsel dinamikleri tanımak iyileşmenin ilk adımıdır.

Yakınlık ve mesafe ihtiyacını ayrıştırmak

Duygusal regülasyon ve öz-şefkat becerileri geliştirmek

Güvenli alanlar yaratmak, duygularla kalabilme kapasitesini artırmak

Terapötik ilişki: Terapide birey, yargılanmadan anlaşıldığı bir ortamda duygusal güvenliği yeniden deneyimleyebilir.

Unutma: Bu örüntü bir “bilinçsizlik” değil, zamanında geliştirilmiş bir hayatta kalma stratejisidir.

Son Söz: Bu Döngü Kırılabilir

Kaygılı-kaçıngan bağlanma, kişinin hem çok yalnız hem de çok yorgun hissetmesine neden olabilir.

Ama bu örüntü kırılmaz bir kader değildir.

İçindeki o küçük çocuk, bir gün sevilmeyi ve güvende olmayı yeniden öğrenebilir.

Ve bu defa, bağ kurmak korkutucu değil; iyileştirici olabilir.

Sıradaki Yazı: “Güvenli Bağlanma” | Güvenli Bağ Kurmak Mümkün mü?

Serinin devamında şunları ele alacağız:

Güvenli bağlanma nedir?

Güvenli bağlanma nasıl kurulur?

Bağlanma stili sonradan değişebilir mi?

Eğer “ilişkilerde kendimi güvende hissetmek mümkün mü?” diye soruyorsan, bir sonraki yazıyı mutlaka oku.